Mij werd gevraagd door de organisator van het Antwerpse Rock the Kasbah om een korte update te geven van de revolutie in Egypte. Rock the Kasbah is een tweemaandelijkse artistieke/ journalistieke conferentie in Antwerpen, uit solidariteit met de revolutie in de Arabische wereld. Vanuit een felouka op de Nijl, vlak bij Tahrir, gaf ik een overzicht van wat de Egyptische revolutie al bereikt heeft en van wat er nog moet gebeuren. Na de opname voelde ik me melancholisch. De revolutie. Zucht. De revolutie? Hmm. Kunnen we eigenlijk wel van een revolutie spreken? Ai!
Het is niet de eerste keer dat ik mezelf afvraag of wat er gebeurde/gebeurt in Egypte wel een revolutie is. Immers, een revolutie houdt een drastische structurele verandering in. Er is nog niets structureel veranderd in Egypte. De legertop, aangesteld door Mubarak en gesponsord door de VS, is aan de macht. Dit is gewoon een verderzetting van de vroegere structuur. In die zin kunnen we dus niet spreken van een revolutie.
Maar toch. Het geeft me een wrang gevoel om niet te spreken van een revolutie. Zelfs al is er (nog) geen drastische structurele verandering gebeurd, toch beleeft Egypte een drastische maatschappelijke verandering. Na decennia van censuur, zwijgplicht en stilte spreekt het Egyptische volk. Het spreekt niet alleen, het roept, het huilt, het schreeuwt, het zingt. Alleen al het doorbreken van die afgrijselijke stilte is revolutionair!
Trouwens, een nieuwe structuur is geen doel op zich, maar een middel om revolutionaire doelstellingen te behalen. Wat zijn die doelstellingen? Vrijheid van meningsuiting, vrijheid van politieke organisatie en mobilisatie, een rechtstaat waarin iedereen gelijk is en gelijk berechtigd wordt, een natiestaat die de belangen van haar eigen volk dient zonder buitenlandse inmenging, onafhankelijke vakbonden en een onafhankelijk middenveld, een leefbaar minimumloon, kwalitatief en betaalbaar onderwijs.
Aan al die doelstellingen wordt momenteel gewerkt. De media en individuen zijn relatief vrij om hun visie te verkondigen – relatief, want kritiek op onder andere het leger blijft een groot taboe. Een breed spectrum aan politieke partijen rijst op uit het woestijnzand. De grote iconen van het corrupte Mubarak tijdperk staan terecht. Egypte heeft (voorlopig) de bouw van de muur tussen Sinai en Gaza stilgelegd en weigert financiele steun van de Golf – maar de VS blijft alsnog een grote invloed uitoefenen. Vakbonden dienen al iets meer de belangen van hun leden en hun afgevaardigden worden – enigszins - democratisch verkozen. Het minimumloon is verhoogd - maar is nog altijd te laag om menswaardig te overleven. Het onderwijs is aan het herstructureren - maar het zal nog jaren duren alvorens we een kritisch en emanciperend educatief systeem kennen.
Het is duidelijk dat Egypte het revolutionaire pad is ingeslagen. Wat echt revolutionair is, en waarom ik de gebeurtenissen in Egypte dus wel een revolutie noem, is de psychologische verandering die Egypte kent. Het land is ontwaakt uit een nationale depressie en ademt hoop. Wie ooit in Egypte heeft geleefd onder het Mubarak regime, kan zich voorstellen hoe apathisch het volk was door het gebrek aan hoop. Het land van de farao’s werd bewoond door een massa zombies onder de hoede van een clan hyena’s. De slaven hebben hun ketens afgeworpen. En net dat is super revolutionair!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten