Na een emotioneel en lichamelijk uitputtende week op Tahrir, vonden mijn echtgenoot en zijn vrienden – allen seculiere activisten, om precies te zijn - het tijd om zich even terug te trekken en te reflecteren. Nergens een meer inspirerende plek dan aan de voeten van de ‘oude’ piramides van Saqara.
De hele groep is al jaren actief in ‘peace building’ in Egypte. Ze stimuleren kennis over en dialoog tussen de verschillende groepen van de Egyptische maatschappij, in de vorm van informatiesessies en workshops. Om eerlijk te zijn, keek ik in het begin een beetje neer op hun ‘missie’. Het klonk me naief en belerend in de ogen. Ja, zelfs wat superieur. Je kan immers de onevenwichtige machtsverhouding tussen de verschillende klassen niet ontkennen. Maar toch, na geregeld sessies te hebben bijgewoond, ervaarde ik zelf hoe wij (de middenklasse) veel leerden van de Ander (veelal de armere klasse) en dat daardoor die Ander zich aangespoord voelde om meer bij te dragen. Vaak resulteerden die sessies in een echte samenwerking tussen de verschillende groepen, en aldus in meer begrip en solidariteit en in een waar diversiteitsdenken.
Dat diversiteitsdenken was kenmerkend voor zowel de januarirevolutie als die van nu. Ongeacht hun sociale, religieuze, etnische, ideologische of professionele afkomst kwamen mensen hand in hand samen op Tahrir en de andere pleinen in heel Egypte. Verschillen telden niet, alleen een gemeenschappelijke visie: vrijheid. Mensen offerden zich voor elkaar op, letterlijk. Tijdens de meest bloedige dagen op Tahrir ervaarden vele activisten tevens een soort van paradijselijk, universeel Zijn. En net daardoor groeide hun geloof in en hoop op een vrij Egypte.
Het was een emotioneel samenzijn, gisteren in Saqara. Nog moe en verward van de strijd, was het voor velen de eerste keer in een week om hun gevoelens en gedachten te delen – en te beginnen aan een verwerkingsproces. Een deelnemer, die ik nog niet kende, was tot enkele jaren geleden politieofficier geweest. Zijn perspectief betekende een verrijking. Volgens hem zijn er vier rangen binnen het Egyptische politiekorps:
- De apen, die getraind worden om in een uniform in het circus op te treden en vooral niet mogen nadenken; enkel orders mogen uitvoeren. De agenten krijgen geen enkele training. Ze worden alleen gebroken.
- De ezels, die gebukt gaan onder een enorme last en moeten ondergaan. Ze worden getraind in koppigheid en hardheid.
- De kamelen, naar wie van buitenaf wel wordt opgekeken, maar die tevens de lasten moeten dragen en ondertussen moeten slikken en herslikken. Ze worden getraind in het neerkijken op de lagere rangen en het plebs – de burgers, zeg maar.
- De honden, die moeten blaffen en bijten, maar moeten gehoorzamen aan de Baas, namelijk aan de minister (voorheen de zwaar gehate man Al Adly, ironisch genoeg te vertalen als ‘de rechtvaardige’)
De man in kwestie was opgeklommen tot kameel, maar nam ontslag na zich zwaar verslikt te hebben. Van gewelddadige officier bekeerde hij zich tot vredesactivist.
Een dilemma waarmee de hele groep worstelde, was ‘to vote or not vote’. Tijdens het geweld van de laatste week hadden verschillende partijen hun campagnes stilgelegd uit protest tegen de SCAF. Maar wat nu, na de miljoenenbetoging van afgelopen vrijdag? Het eerste deel van de verkiezingen staat gepland voor maandag! Deelnemen aan de verkiezingen – zowel als politieke kandidaat als als stemgerechtigde – betekent een legitimisatie van de huidige situatie en dus van de SCAF en zijn nieuw aangewezen eerste minister, een bejaarde uit het Mubarak verleden. Deelnemen kan ook gezien worden als een verraad aan de martelaars die hun leven gaven aan de hoop op vrije en democratische verkiezingen. Hoe kunnen de verkiezingen vrij en democratisch zijn als ze worden gecontroleerd door datzelfde leger en ordediensten die tot en met de dag van vandaag burgers bedreigen, folteren en vermoorden?
Maar wat is het alternatief? Kwamen we niet allemaal op straat voor verkiezingen en een einde aan de dictatuur? Waarom zouden we dan nu deze historische kans laten voorbijgaan en de verkiezingen boycotten? De wonderen zijn de wereld niet uit, maar een opschorting van de verkiezingen en een einde aan het militaire beleid zie ik niet zo snel gebeuren. Dus hebben we eigenlijk wel een keuze? Indien we niet gaan stemmen, geven we de macht op een plaatje aan de imperialistische alliantie tussen de moslimbroeders en het leger. Indien vele mensen de verkiezingen zouden boycotten, zou het nieuwe parlement uiteraard weinig credibiliteit genieten, maar eigenlijk weten we niet wat de ‘stille’ massa gaat doen.
Stemmen of niet? De conclusie lijkt te zijn dat het een individuele keuze is. De activisten met wie ik gisteren samenzat, willen niemand in een bepaalde richting duwen. Indien ze een bepaalde kandidaat echt geloofwaardig vinden, zullen ze erop stemmen. Anders stemmen ze niet. Maar, zoals mijn echtgenoot me gisteren zei: “It feels that not voting is like not existing. And we do exist! More than ever!” Mijn uiterst persoonlijke conclusie: stemmen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten